Έχει περάσει πάνω από ένας μήνας από την εισβολή στην Ουκρανία. Υπολογίζεται ότι 3,9 εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν διαφύγει από την χώρα, ενώ 6.5 εκατομμύρια έχουν ωθηθεί σε υποχρεωτική μετακίνηση εντός της χώρας. Με την πραγματοποίηση της επίθεσης στις 24 Φεβρουαρίου , εμφανίστηκαν πολλές πρωτοβουλίες από τεχνολογικούς οργανισμούς και ΜΚΟ μέχρι νεοφυείς επιχειρήσεις , αλλά και μεμονωμένα άτομα και απλές ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι εστίασαν τις προσπάθειες και τους πόρους τους όχι μόνο για να διευκολύνουν τις προσφυγικές ροές , αλλά και να παράσχουν άμεσες λύσεις σε προβλήματα χώρου διαμονής και καταλυμάτων , θέσεων εργασίας, ακόμα και για να προσφέρουν βοήθεια στα προβλήματα επικοινωνίας των προσφύγων με τους οικείους τους.
Η Tech to the Rescue είναι ένας οργανισμός με έδρα την Πολωνία ο οποίος σκοπό έχει να φέρνει σε επαφή ΜΚΟ με εταιρείες πληροφορικής προκειμένου οι πρώτες να αποκτήσουν μια ψηφιακή υποδομή και να αναβαθμιστούν, ώστε να μπορούν να συντονίσουν αποτελεσματικότερα τις ανθρωπιστικές τους δράσεις. Από την αρχή της εισβολής, ο οργανισμός επικέντρωσε όλους τους πόρους του για τις ανάγκες των προσφύγων της Ουκρανίας, αναπτύσσοντας ψηφιακές λύσεις που αποσκοπούν να βοηθήσουν σε οποιονδήποτε τομέα, από αποτελεσματική διανομή πόρων μέχρι εξασφάλιση επικοινωνιών με ασφάλεια χωρίς τον κίνδυνο υποκλοπής.
Η RemoteUkraine είναι μία πρωτοβουλία που έχει ως σκοπό να αξιοποιήσει το ποιοτικό εργατικό δυναμικό της Ουκρανίας , και ενθαρρύνει επιχειρήσεις να αναρτούν θέσεις εργασίας οι οποίες μπορούν να καλυφθούν άμεσα από τους πρόσφυγες. Η Techfugees είναι μία εταιρεία που από το 2018 παρέχει εκμάθηση ψηφιακών δεξιοτήτων και πρόσβαση σε ευκαιρίες εργασίας σε ανθρώπους που έχουν οδηγηθεί σε υποχρεωτική μετανάστευση σε όλο τον κόσμο. Για τον σκοπό αυτό διοργανώνει , εκτός των άλλων προγράμματα ένταξης. Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία , κινητοποίησε 30 ομάδες δράσης σε Ευρωπαϊκές χώρες και με βοήθεια από πλατφόρμες όπως το WhatsApp και το Slack μοιράστηκαν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με ασφαλή δρομολόγια διαφυγής, τοποθεσίες κέντρων εφοδιασμού κτλ, τόσο για τους πρόσφυγες που ήταν εν κινήσει, όσο και για τα άτομα που ακόμα παρέμεναν στην χώρα.
Η πλατφόρμα We Help Ukraine (Βοηθάμε την Ουκρανία) , η οποία ιδρύθηκε από ένα ποικιλόμορφο σύνολο οργανισμών, που απαρτίζεται από τεχνολογικές εταιρίες μέχρι διαφημιστικές και φιλανθρωπικούς οργανισμούς, εξυπηρετεί τους εκτοπισμένους Ουκρανούς στο να λάβουν οικονομική , ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη, να αποκτήσουν προσφυγική ιδιότητα, να βρουν θέσεις εργασίας και να κάνουν μαθήματα τοπικών γλωσσών.
Η Commerce4good, μία φιλανθρωπική οργάνωση που ιδρύθηκε από ομάδες των εταιριών Viceroy Group και Popup, δημιούργησε ένα δίκτυο προμηθευτών και εθελοντών στην Ουκρανία με σκοπό την γρήγορη παροχή αναγκαίων αγαθών – όπως τρόφιμα για τους ηλικιωμένους, εξοπλισμό επικοινωνιών για τους πολίτες και υφάσματα σε παραγωγούς.
Υπάρχουν επίσης πολλές πρωτοβουλίες που παρέχουν υποστήριξη για στέγαση, όπως η πλατφόρμα EU4UA που δημιουργήθηκε από τους συνιδρυτές της Jogether με σκοπό να φέρει σε επαφή τους πρόσφυγες με άτομα που επιθυμούν να προσφέρουν κατάλυμα.
Αυτά ήταν λίγα παραδείγματα από την πληθώρα οργανισμών και τεχνολογικών πρωτοβουλιών που προσέφεραν τους πόρους τους για την βοήθεια των προσφύγων από την Ουκρανία , αλλά υπήρξαν και πολλές πρωτοβουλίες σε ατομικό επίπεδο. Από την πρώτη μέρα που ξέσπασε ο πόλεμος, τουλάχιστον 100 χιλιάδες άνθρωποι εγγράφηκαν σε διάφορες ομάδες στο Facebook και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσφέροντας τα σπίτια τους, χρήματα και μετακίνηση με τα αυτοκίνητά τους σε Ουκρανούς που προσπαθούσαν να διαφύγουν από την Ρωσική εισβολή. Ακολούθησαν ομάδες , όπως η «Support Group for Ukranian Refugees and Breeders» που απαριθμεί περισσότερο από 47χιλ. μέλη, και η «Accomodation Help & Shelter for Ukraine» με 85 χιλ. μέλη, καθώς και πολλές άλλες.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε τις υποδομές που δημιουργήθηκαν από τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη προκειμένου να φιλοξενήσουν τους Ουκρανούς πρόσφυγες και να στηρίξουν οποιονδήποτε επιθυμεί να προσφέρει την βοήθειά του με οποιονδήποτε τρόπο. Στην Ελλάδα για παράδειγμα το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δημιούργησε μία ειδική ιστοσελίδα με μία αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε ψηφιακή μορφή , την οποία μπορεί να συμπληρώσει οποιοσδήποτε επιθυμεί να συνεισφέρει με οποιονδήποτε τρόπο για την βοήθεια των προσφύγων και θυμάτων του πολέμου, είτε με υλικά αγαθά όπως είδη πρώτης ανάγκης και ρουχισμό, είτε με υπηρεσίες όπως διαμονή, ψυχολογική υποστήριξη, μεταφραστές και διερμηνείς κτλ. . Επίσης , ακολουθώντας το παράδειγμα χωρών όπως η Πολωνία, η Ελλάδα δημιούργησε μία ψηφιακή πλατφόρμα στην Αγγλική και Ουκρανική γλώσσα, στην οποία μπορούν Ουκρανοί πρόσφυγες που βρίσκονται καθ΄οδόν ή που έχουν ήδη φθάσει στην χώρα, να ψάξουν για διάφορες θέσεις εργασίας που αναρτώνται από επιχειρήσεις, και να υποβάλλουν την αίτησή τους.
Για τους περισσότερους , αυτός ο πόλεμος , αυτή η τραγωδία που χτύπησε αυτό το μέρος της Ευρώπης, όταν μάλιστα ο πλανήτης μόλις άρχιζε να επανακάμπτει από την διετή σκληρή δοκιμασία της πανδημίας, ήταν κάτι που ήρθε εντελώς απροσδόκητα. Ωστόσο, αν μη τι άλλο, προκάλεσε εξίσου άμεσες και γρήγορες αντιδράσεις, αποδεικνύοντας πράγματι ότι ουδέν κακόν αμιγές καλού : πυροδότησε ένα νέο επίπεδο εγρήγορσης όσον αφορά την αντιμετώπιση και διαχείριση προσφυγικών κρίσεων από τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, εκτός των άλλων, και έδωσε μία μεγάλη ώθηση και προβάδισμα στην συνήθως αργή , λόγω γραφειοκρατίας , εφαρμογή των μέτρων για την ουσιαστική ένταξη και ενσωμάτωση των προσφύγων πολέμου στις κοινωνίες αυτές, κάτι στο οποίο βοήθησε σημαντικά η αποτελεσματική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η γρήγορη αντίδραση των υποδομών στην ψηφιακή δικτύωση αυτών των ανθρώπων.
This article has been written by George Marandianos from the National Technical University of Athens.