top of page

Επιβιώνοντας από τους βομβαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Όπως φάνηκε από τις προηγούμενες αναρτήσεις , οι εταίροι του έργου μας προσαρμόστηκαν στους περιορισμούς που επέβαλλε η πανδημία στις ζωές μας και την εργασία μας, καθώς επίσης και σε αυτούς των οποίων τις ιστορίες έχουμε δεσμευτεί να συλλέξουμε και να μοιραστούμε. Ο σκοπός του WE-Hope είναι να ενώσει ανθρώπους μέσα από κοινές μνήμες και εμπειρίες από τον πόλεμο και μέσα από την προσπάθεια επιβίωσης τους από τα τραύματα του πολέμου. Οι ομάδες με τις οποίες συνεργαζόμαστε είναι πιο ευάλωτες από ποτέ εξαιτίας της πανδημίας. Κάποιοι είναι υπερήλικες, και έχουν βιώσει μήνες απομόνωσης, χωρίς φυσική πρόσβαση στις οικογένειες τους και στους φίλους τους. Άλλοι είναι ευάλωτοι για λόγους που έχουν σχέση με την κατάστασή τους ως πολίτες, επιβιώνοντας υπό πολύ σκληρές συνθήκες κατά την διάρκεια των ευρωπαϊκών χειμερινών μηνών.

Child toys little soldiers
A child's toys from an air raid shelter in Trieste (M. Radacich)

Ένας από τους τρόπους με τον οποίο ενθαρρύνουμε την κοινωνική ενσωμάτωση είναι η εργασία μέσω κοινών εμπειριών. Αλλά το σημαντικό είναι, ότι εργαζόμαστε με πολλές γενιές. Αυτή η ανάρτηση εξιστορεί κάποιες από τις μαρτυρίες που μέλη του έργου έχουν συλλέξει στο παρελθόν, οι οποίες θα προσαρμοστούν και επαναχρησιμοποιηθούν για το WE-Hope. Η «επαναχρησιμοποίηση προσαρμοσμένη στις συνθήκες» είναι μία έννοια που σχετίζεται πολύ περισσότερο με κτίρια και τοποθεσίες που έχουν χάσει την παρελθοντική τους χρησιμότητα, παρά με προφορικές ιστορίες. Παρόλα αυτά , η προσέγγιση αυτή στις ψηφιακές μαρτυρίες μπορεί να προωθήσει ιδανικά όπως η ανοχή και η ελπίδα με καινοτόμο τρόπο. Τραυματικές ιστορίες επιβίωσης από πολλές δεκαετίες πριν, όταν συνδεθούν με σύγχρονες ιστορίες πόνου και ταλαιπωρίας στο σήμερα, μας υπενθυμίζουν την δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος και την ικανότητά του να διατηρεί την ελπίδα, ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές.

Στο Ψηφιακό Αρχείο IBCC στο Ηνωμένο Βασίλειο , εδώ και σχεδόν έξι χρόνια συλλέγουμε μαρτυρίες που έχουν σχέση με τους βομβαρδισμούς στην Ευρώπη , την περίοδο 1939-1945. Στην συλλογή μας αυτή μπορεί να βρει κανείς αρκετές μαρτυρίες ανθρώπων οι οποίοι , τώρα σε προχωρημένη ηλικία, ανακάλεσαν οδυνηρές μνήμες ως αποδέκτες των βομβαρδισμών της εκστρατείας των Συμμάχων. Ακολουθούν κάποια παραδείγματα.

Ο DieterEssig έζησε στο Pforzheim και βίωσε τον βομβαρδισμό στα έξι του χρόνια. Θυμάται τις πολλές ώρες που πέρασε μέσα σε ένα αντιαεροπορικό καταφύγιο, και τις κακουχίες των χρόνων του πολέμου, πάνω απ’ όλα της σφοδρής πείνας και της αίσθησης του να είναι κανείς περιτριγυρισμένος από τον θάνατο. O Helmut Köhler έζησεστο Kassel καιήτανέντεκαετώνότανξεκίνησεοπόλεμος. Όπως και ο Essig, θυμάται να περνάει πολλές ώρες σε αντιαεροπορικά καταφύγια και να βλέπει την ιστορική πόλη να φλέγεται. Όταν μετατέθηκε στο φράγμα Eder ως χειριστής μιας αντιαεροπορικής πυροβολαρχίας , έζησε το ρήγμα του φράγματος και την πλημμύρα που ακολούθησε.

Μία πληροφοριοδότης που επιθυμεί να μείνει ανώνυμη ήταν εννέα ετών και ζούσε στο Βερολίνο όταν ξεκίνησε ο πόλεμος. Την φυγάδευσαν στην εξοχή αλλά επέστρεψε σπίτι διότι «δεν συνέβαινε τίποτα». Μόλις επέστρεψε στο Βερολίνο, άρχισε ο βομβαρδισμός. Περιγράφει το αίσθημα τρόμου που ένοιωσε και την διακοπή που προκάλεσαν οι επιδρομές , κυρίως στις προμήθειες τροφίμων. Η κυρίαρχη ανάμνησή της ήταν η πείνα, όπως και στον Essig. Θυμάται παιδιά να μαζεύουνθραύσματα από βόμβες και άλλα μεταλλικά κομμάτια για να ανταλλάξουν με φαγητό, και να ανταλλάσσουν τα υπάρχοντά τους για τον ίδιο σκοπό.

Adriano Landini portrait
Adriano Landini (© G. Bizzarri)

ΕπίσηςέχουμεαρκετέςιστορίεςαπότηνΙταλία. Όπως για παράδειγμα , αυτή του Adriano Landini που έζησε σαν παιδί στο ReggioEmilia. Περιγράφει ακραίες κακουχίες εν καιρώ πολέμου, και την ανάγκη μίας στρατηγικής προκειμένου να επιβιώσει κανείς, που περιλάμβανε μικροκλοπές και λαθρεμπόριο.Θυμήθηκε δύο βομβαρδιστικές επιδρομές, στις οποίες αναζήτησε καταφύγιο σε ένα απέραντο δημόσιο καταφύγιο. Η πρώτη επιδρομή έκοψε την τροφοδοσία ρεύματος και η δεύτερη χτύπησε το νοσοκομείο. Και οι δύο επιδρομές είχαν ως αποτέλεσμα πολυάριθμα θύματα.



Helga Wynne portrait
Helga Wynne (© A. Pesaro)

Τέλος , ας επιστρέψουμε στην Γερμανία. H Helga Wynne θάφτηκε κυριολεκτικά στα χαλάσματα όταν το νοσοκομείο στο οποίο εργαζόταν στο Kiel, βομβαρδίστηκε. Οι συνάδερφοί της κατάφεραν να την απεγκλωβίσουν, αλλά πέρασε πολύς καιρός ώσπου να ανακάμψει από τα τραύματά της. Μετά τον πόλεμο, γνώρισε έναν διασώστη του Βρετανικού Βασιλικού Ιατρικού Σώματος Στρατού ο οποίος υπηρετούσε στο Kielκαι πήγε να ζήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο.


Ιστορίες όπως αυτή της Helga και των άλλων που περιγράψαμε εδώ συνεχίζουν να μας εμπνέουν την επιθυμία να κάνουμε τις ιστορίες τους γνωστές, και να προωθήσουμε τις αξίες μιας κοινής κληρονομιάς με ανοχή , αλληλεγγύη, κοινωνική ενσωμάτωση και αμοιβαίο σεβασμό.



Το άρθρο αυτό γράφτηκε από την Heather Hughes του Πανεπιστημίου του Lincoln, συντονίστριας του έργου WE-Hope.


bottom of page